We moeten weten dat de grote klimaatmaatregelen nu echt gaan komen en dat we het recht hebben daarover geïnformeerd te worden. Wat kunnen we verwachten? Om de vervuiling van de lucht te stoppen, moet er belasting worden geheven op de uitstoot van CO2 en van stikstof. Om de uitputting van de aarde te keren en de plundering te stoppen, moet ook het gebruik van grondstoffen worden belast. Landbouw en veeteelt kunnen niet meer produceren voor de export. Dit bij elkaar gaat beperking van de economie betekenen. Er zal minder worden geproduceerd, minder worden vervoerd, minder worden geconsumeerd. Het leven zal soberder worden. Dit kan niet anders en het is niet erg. Het gaat om gezondheid. De meeste mensen vinden bescherming van het milieu intussen belangrijker dan economische groei.
Maar de overheid moet dit alles wel organiseren. Ze moet de wetten nu werkelijk maken en uitvoeren. En wij moeten hier op worden voorbereid. Het is de taak van de overheid om ons te informeren over wat ons te wachten staat, of te doen, elke week weer. Dan kan iedereen erachter staan.
Nu moeten we weten dat de overheid dit alles niet organiseert en ons niet informeert. Niet over de volle dreiging van het klimaat, niet over de vereiste maatregelen. Dat is gevaarlijk. Als klimaatbeleid te lang wordt uitgesteld en plotseling grote veranderingen moeten worden doorgezet, en wij er dan niet op zijn voorbereid, dan kan dat paniek veroorzaken. In die paniek kan de overheid naar dwang grijpen. Onder dwang is het maar de vraag of de juiste maatregelen worden genomen. Wie wil dat?
Nu willen we weten: wat is de dreiging van het klimaat en welke grote maatregelen komen er?
Laten we weten dat vervuiling de belangrijkste doodsoorzaak is in de wereld. Wat Nederland betreft, dat we hier een steeds zwaarder gevecht tegen overstroming te leveren hebben.
Laten we weten dat de productie van 1 liter frisdrank 100 liter water kost, 1 biefstuk 3.000 liter water, 1 spijkerbroek 4.000 liter water. En dat intussen de vochtigheid van de lucht afneemt door de opwarming en het watergebruik, waardoor bomen moeite krijgen om bladeren te vormen – bladeren die we niet kunnen missen voor onze zuurstof.
Laat ons weten dat er plastic in de lucht is gevonden, dat we dit inademen, dat dit kan gaan ontsteken.
Laat ons weten dat er roetdeeltjes zijn geconstateerd in de baarmoeder.
Wat vraagt dit voor maatregelen? Alle gebruik van energie moet worden belast. Ook de productie van batterijen en van elektriciteit zijn vervuilend, ook al komen die van wind of zon. Hoe minder energie we gebruiken hoe beter.
We moeten zo min mogelijk grondstoffen gebruiken, dus zo min mogelijk nieuw produceren, zo veel mogelijk hergebruiken.
Voedsel kan niet meer over de wereld gaan, maar zal lokaal worden geproduceerd. Geen varkensvlees meer exporteren naar China, geen aardbeien importeren uit Zuid-Afrika. We zullen kleine woningen bouwen (tiny houses) waarvoor minder materialen nodig zijn en minder energie.
Veel mensen zullen omscholen. Het merendeel van de huidige basisschoolleerlingen zal een beroep uitoefenen dat nu nog niet bestaat.
Wat voor beleid kunnen we verwachten? Deze hele omvorming moet goed worden georganiseerd, zo dat het leven door kan gaan. Zo geleid dat er voldoende omscholingsmogelijkheden zijn voor nieuw werk. Zo geleid dat er voldoende kleding en voedsel beschikbaar is. En voldoende kleinere woningen.
Nu moeten we weten dat de overheid deze omvorming, die er hoe dan ook komt, tegenwerkt. Ook de informatie over wat komt, geeft de overheid niet. Wat komt wordt halsstarrig verzwegen. Waarom? Er bestaat geen overheid die de belangen van handel en industrie wil schaden. Politici komen zelf uit het bedrijfsleven en gaan ernaar terug. Ze zullen die belangen koste wat kost blijven dienen, en niet onze gezondheid.
Met de gevaren van dien. Het gevaar dat plotseling, in nood, de beperkende maatregelen toch moeten worden genomen, zonder voorbereiding. Het gevaar dat de fossiele energieproductie plotseling moet worden gestopt, omdat we naar adem beginnen te happen. Het gevaar dat de beschikbaarheid van kleding en voedsel wegvalt, omdat al het vervoer echt te veel energie kost en vervuilt.
De overheid stuurt het erop aan dat ze dan naar dwangmiddelen kan grijpen om de maatregelen door te duwen. Dat ze in de paniek van de mensen de kans ziet om die maatregelen te nemen die nog steeds in het belang zijn van de grote bedrijven en niet in het belang van onze gezondheid. Dat we die dan in de chaos moeten slikken. Chaos is altijd voordelig voor de macht.
Het zijn gevaren die niet hoeven. Ze kunnen worden voorkomen als de overheid haar zorgplicht nakomt. Door op tijd de noodzakelijke wetten te maken. Door volledige informatie over de maatregelen die de overheid daadwerkelijk neemt, zodat we daar met ons allen eensgezind achter kunnen staan, als het de goede maatregelen zijn en eraan meewerken.
Nu weten we dat het goed is om de CO2-uitstoot te stoppen en ook de plundering van de aarde. Nu weten we dat een klimaatvriendelijke samenleving beter is. Dat we moeten minderen om te kunnen blijven ademen. Dat de overheid niet meewerkt maar tegen.
Wat staat ons nu te doen? We moeten weten dat we niet willoos chaos en dwang hoeven af te wachten, maar dat we macht kunnen hebben. De macht om voor onze leefbaarheid op te komen. Dit is de macht van een spaak in het wiel. Om af te dwingen dat de overheid wel haar verantwoording neemt en voor onze gezondheid zorgt. Een paar duizend mensen kan het verschil maken.
Als alle bedreiging bekend was, zouden we al lang de straat op zijn geweest en de overheid aan het werk hebben gekregen. Nu we weten wat nodig is voor ons leven en dat niemand ons dat geeft, moeten we inderdaad alsnog de straat op gaan en de maatregelen van de overheid afdwingen, net zo lang tot ze zijn gerealiseerd. En ook de voortdurende informatie over de gang van zaken eisen. We zijn bereid. Omwille van onze leefbaarheid en die van onze kinderen.